Edinburgh is de eerste aangewezen UNESCO City of Literature ter wereld. Deze baanbrekende stad heeft een uniek literair erfgoed dat zich uitstrekt over eeuwen en enkele van ’s werelds meest opwindende hedendaagse schrijvers omvat. De thuisbasis van vele primeurs, maar altijd gericht op de toekomst, Edinburgh leeft van literaire evenementen, unieke boekhandels en cafés, nieuw schrijven en traditionele (en niet zo traditionele) verhalen vertellen.
Het is de geboorteplaats en de thuisbasis van wereldberoemde schrijvers, dichters en toneelschrijvers waaronder Sir Arthur Conan Doyle (Sherlock Holmes), Walter Scott (Waverley) en J.K. Rowling (Harry Potter). Het heeft ook zijn eigen dichter Laureaat, de Edinburgh Makar. Elk jaar organiseert Edinburgh in augustus de grootste viering van het geschreven woord ter wereld met het Edinburgh International Book Festival, een evenement dat meer dan 800 auteurs uit bijna 40 landen verwelkomt in de stad.
De stad is de thuisbasis van unieke instellingen die hard werken om literatuur en geletterdheid te verdedigen, waaronder het Scottish Book Trust, een nationale liefdadigheidsinstelling die levens verandert door lezen en schrijven, evenals ’s werelds eerste bibliotheek die uitsluitend gewijd is aan poëzie, de Scottish Poetry Library, the Writers ‘Museum and Makars’ Court, dat Schotse schrijvers en dichters herdenkt, en nog veel meer. Er zijn meer dan 50 boekhandels in Edinburgh, waarvan de meeste belangrijke locaties zijn die de levendige literaire cultuur van de stad ondersteunen, en de zesde oudste universiteit in de Engels sprekende wereld is te vinden in het hart van de hoofdstad.
10 dingen die je moet weten over Edinburgh
Edinburgh is de geboorteplaats, het huis en de ontmoetingsplek geweest voor enkele van 's werelds grootste en meest geliefde schrijvers. JK Rowling, auteur van de Harry Potter-serie, schreef al haar boeken in Edinburgh, beginnend bij een bescheiden begin in de cafés van de stad. Muriel Spark bracht de Morningside manners van Edinburgh naar faam met The Prime van Miss Jean Brodie, en Kate Atkinson, een van 's werelds meest geliefde schrijvers uit het genre, noemt Edinburgh naar huis. Ga naar 44 Scotland Street met Alexander McCall Smith, verken de smerige onderbuik van Edinburgh met Ian Rankin en Rebus, of wentel je in de glorieuze catalogus van Sir Walter Scott's boeken, te beginnen met Waverley. In de stemming voor een mysterie? Betreed de straten met Sherlock Holmes van Arthur Conan Doyle of ga voor spannend, Treasure Island-stijl, met Robert Louis Stevenson.
Edinburgh herbergt 's werelds grootste boekfestival, het Edinburgh International Book Festival. Elke augustus, meer dan twee en een halve week, komen meer dan 800 schrijvers uit de hele wereld samen in een uitgebreid programma met evenementen voor een publiek van duizenden.
The City of Literature Trust is er trots op ieder jaar deel te nemen aan het Edinburgh International Book Festival met Story Shop, de New Writer's Salon en Reading the City. Story Shop geeft een aantal van de beste nieuwe schrijvers van Edinburgh een platform om hun werk op het festival uit te voeren voordat ze hen kennis laten maken met de literaire industrie op de New Writer's Salon. Reading the City onderzoekt hoe Edinburgh zijn schrijvers beïnvloedt en omgekeerd, met enkele verrassende gastoptredens.
Kleinere boekenfestivals vinden het hele jaar door plaats, van Portobello's Books naast de zee tot de Independent Radical Book Fair. Sinds 1988 brengen ze onafhankelijke stemmen naar de stad. En dichtbij de stad zijn er ook andere grote boekenfestivals zoals Bloody Scotland, het Wigtown Book Festival en het Dundee Literary Festival. Er is voor elk wat wils binnen handbereik van het centrum van Edinburgh.
Edinburgh staat centraal in de rijke geschiedenis van het uitgeven in Schotland. Het eerste boek werd in Schotland in 1508 in Edinburgh gedrukt en vandaag de dag publiceren uitgevers in Edinburgh enkele van de meest opwindende hedendaagse schrijvers ter wereld. Iets meer dan een kwart van de ongeveer 110 uit Schotland gevestigde uitgeverijen zijn Canongate Books, Edinburgh University Press, Luath, Polygon en Birlinn.
De stad ondersteunt ook meer dan 50 unieke en prachtige boekwinkels. Sommigen hebben dieren (levend en gevuld), sommigen hebben beroemde personages geïnspireerd - BBC TV-serie, Black Books zou gebaseerd zijn op meer dan één boekhandel in Edinburgh - en sommige beschrijven de titel boekhandel gewoon niet. Hoofdstraat, antiquaar of nis, de stad is comfortabel gevuld met een scala aan boekwinkels voor elke smaak.
Edinburgh is de thuisbasis van de James Tait Black Memorial-prijs voor fictie, biografie en drama, de enige prijs ter wereld die uitsluitend wordt beoordeeld door geleerden en studenten. Winnaars ontvangen een prijs van £ 10.000. Het is ook gekoppeld aan het James Tait Black Scholarship Fund voor studenten literatuur. Het Edinburgh International Book Festival viert nieuw geschrift met de jaarlijkse First Book Award en de Saltire-prijzen, ondersteund door Creative Scotland, kennen vijf categorieën van literaire uitmuntendheid toe.
De bibliotheken van Edinburgh vormen het kloppende hart van hun gemeenschappen en bieden boeken, ondersteuning voor alfabetisering, evenementen, workshops en meer. De gemeenteraad van Edinburgh ondersteunt ook literatuur in de stad via musea, met name het Writers 'Museum, dat de levens en werken van Sir Walter Scott, Robert Burns en Robert Louis Stevenson viert. Edinburgh viert de poëtische nalatenschap van Schotland en de voortdurende creativiteit met The Scottish Poetry Library (foto hierboven), 's werelds eerste speciaal gebouwde bibliotheek voor poëzie in de wereld.
Edinburgh is spectaculair en bezoekers trekken massaal naar de stad om de architectuur, literaire evenementen, standbeelden, monumenten, literaire cafés en pubs te ervaren en de straten in de voetsporen te treden van hun literaire helden. Van Edinburgh Castle tot zijn kleinste, donkerste puntje, de literaire geschiedenis van Edinburgh staat in de stenen geschreven. Er gebeurt altijd live literatuur voor degenen die van opwindend gesproken woord houden. De National Library of Scotland organiseert het hele jaar door gratis tentoonstellingen over het literaire verhaal in Schotland en u kunt altijd een verhaal en een warm welkom vinden in het Scottish Storytelling Center.
Edinburgh's literaire erfgoed begint bij gewone mensen thuis met de traditie van verhalen vertellen, en in de middeleeuwse Scottish Royal Courts met de buitengewone performance poets, de Makars. In 1496 slaagde het Schotse parlement in de eerste verplichte onderwijswetgeving ter wereld, waardoor de weg werd geëffend voor enkele van 's werelds best opgeleide, briljante denkers en de Schotse Verlichting. In 1726 vestigde dichter Allan Ramsay 's werelds eerste circulerende bibliotheek. In 1768 verscheen het eerste exemplaar van de Encyclopaedia Britannica en de 20ste eeuw van Edinburgh luidde een heroverweging van de Schotse literatuur in met de Schotse Renaissance. Met de eeuwenlange geschiedenis erachter scheen het erfgoed van Edinburgh door in het schrijven van zijn hedendaagse supersterren.
Overal in Edinburgh wordt gewerkt aan de bevordering van het belang van literatuur en geletterdheid voor iedereen, en de jaarlijkse kalender staat vol met programma's die mensen van alle achtergronden en leeftijden bereiken. De Words on the Street-campagne van de City of Literature Trust werd in 2012 gelanceerd en is een reeks projecten die erop gericht zijn literatuur naar de straten van Edinburgh te brengen. Projecten die hierbij zijn betrokken zijn RLS Day, LeithLate, en Canongate Stars and Stories , met een verlicht wandelpad in de oude binnenstad van de stad.
Het Scottish Book Trust, een nationale liefdadigheidsinstelling die werkt om levens te veranderen door te lezen en te schrijven, voert het hele jaar een reeks programma's uit, zoals Book Week Scotland, een week lang boeken vieren en lezen, en Bookbug, die boektassen reserveren voor elk kind in Schotland en gratis sessies met liedjes en rijmpjes uitvoeren. Iets soortgelijks is de enige poëziebibliotheek van Schotland, de Scottish Poetry Library die een aantal verschillende programma's heeft: Living Voices die activiteiten voor ouderen uitvoert met poëzie en verhalen; leesgroepen voor jonge kinderen en gezinnen in Poetry for Peanuts; en leesgroepen voor mensen die zowel bekend zijn als nieuw zijn in poëzie.
Het hoofdkantoor Scottish PEN staat ook in Edinburgh: dit is een organisatie die verschillende projecten heeft opgezet die vrijheid van meningsuiting en literatuur buiten de grenzen viert. Een voorbeeld hiervan is het Many Voices project, dat op zoek is gegaan naar stemmen die tot zwijgen waren gebracht en gemarginaliseerd.
In 2018 introduceerde Edinburgh's Hogmanay Message from the Skies met een literaire tour door de stad gebaseerd op een verhaal geschreven door een Schotse auteur.
Opgericht in 1580, is de University of Edinburgh de zesde oudste universiteit in de Engels sprekende wereld en een van de oudste universiteiten in Schotland. Deze universiteit was de eerste om de Regius Professorship of Rhetoric and Belles Lettres (Engelse literatuur) toe te kennen, en heeft een belangrijke rol gespeeld in het ontwikkelen van de reputatie van Edinburgh als intellectueel centrum tijdens de Verlichting, met figuren als David Hume en Charles Darwin als alumni.
Verschillende creative writing en literatuurcursussen worden in de stad gegeven, er zijn nu vier universiteiten in de stad: University of Edinburgh, Heriot Watt, Napier University, en Queen Margaret University. In 1995, werd het Scottish Centre for the Book opgericht als centrum voor onderzoek en kennisoverdracht in de uitgeverswereld, het materiële boek en het drukken van boeken. The University of Edinburgh heeft ook het Centre for the History of the Book opgericht in datzelfde jaar.